KOMŞU’NUN GAZETESİ’NDE ISPARTA-BURDUR “SON32” “İLKADIM ”ÖVGÜSÜ
Stavros P. Kaplanoglou' nun bir Isparta gazetesinde Türkiye'deki depremde hayatını kaybeden binlerce kişiyle ilgili 'Komşudan Taziye” başlıklı yazısı Yunanistan ‘ın Kozani şehrinin büyük gazetelerinden Kozani. Gr’ de yayınlanır.
“https://www.kozanilife.gr/2023/02/16/άρθρο-σε-εφημερίδα-της-σπάρτης-με-τίτλ/”
Osmanlı Isparta’sının Rum torunu Yunanlı Yazar Stavros Kaplanoğlu’nun Malatya depremiyle ilgili Köşe Yazarı Bayram Aygün’e bir taziye mesajı gönderir. Söz konusu mesaj Türkiye ve Isparta-Burdur’u ilgilendirdiği için köşe yazarı bu mesajı haber-yorum şeklinde “Son32” ve Burdur” İlkadım” gazetelerinde yayınlar. Söz konusu yayını gören Yunanlı Yazar Stavros Kaplanoğlu Isparta ve Burdur Rumlarının çoğunlukta olduğu Yunan-Kozani. Gr gazetesinde haber olarak yayınlar. Yayınında şunlara yer verir.
Yazar Stavros gazete yazısına şöyle başlar:
“Küçük Asya Sparta' nın (Isparta) büyük bir gazetesinde, “Son 32” de ve Burdur’un İlkadım gazetesinde babamın memleketi Sparta da babam Ispartalı İşadamı Pantelis St.’ den bahsedilir. 1922' de Babam Büyükannemle birlikte (Ispartalı Ülkeroğulları Sülalesi) (o henüz 12 yaşındaydı) ve diğer 8000 kadın ve çocukla birlikte, o zamanki Ankara hükümeti ile Yunan hükümetleri arasında imzalanan (Lozan) anlaşmaya göre Isparta’dan Yunanistan’a göç etmek zorunda kalırlar.
Küçük Asya Anadolu’da 2/6/2023 tarihinde meydana gelen ölümcül depremin binlerce kurbanı için üzüntümü Yazar Bayram Öğretmen’in sıfatında dile getiren bir E-Mail mektupla dile getirmiştim. Sparta Konuşulan Sözlü Tarih araştırmacısı Bayram Aygun, 15.02.2023 tarihinde dikkat çekici bir tarihçi yazı (tarihsel) yayınladı “Son32”ve Burdur “İlkadım” da.
Babam bir Ispartalı sevdalısıydı. Atalarımın ruhları ve kemikleri Sparta da kaldı. Atalarım, Sparta da Hz. Muhammed ve Hz. İsa kültürü, sevgisiyle yetiştiler. Bizlere de bu anlamlı sevgiyi aşıladılar. Bizler Yunanistan da Atina, Selanik, Kozani de, diğer şehirlerde bu iki büyüğün inancını yaşatıyoruz. Bağlılığımız Sapartadaki (Isparta) atalarımızdan kaldı.
12 yaşında iken babam Isparta da depremden etkilenmiş.(1914 Isparta-Burdur depremi.) Bayram Aygün öğretmen-yazarın sıfatında Küçük Asya 8Anadolu) da geçtiğimiz günlerde olan ölümlü depremin ardından atalarımın önceki memleketi Sparta- Burdur’ lu kardeşlere taziyede bulunmak benim için Hz. Muhammed ve Hz. İsa sevgisi, birlikteliği adına kendime mecbur kıldım. Binlerce yıldır ortak yaşadık. Birbirimizin hukukundan faydalandık.
Bu benim açımdan insani bir zorunluluktu çünkü bana babamın yaşadığı harabeden (deprem) çıkardıkları zaman anlattığı 7.1 R büyüklüğündeki (Sparta'da 20. yüzyılın en büyük depremi olarak kabul edilen) 1914 Isparta-Burdur depremini hatırlattı. En son kardeşi Giorgos (6 yaşında), 4 ilk kuzeni ve teyzesini bırakıp Sparta Rum mahallesinden en az 300 kişi öldü. Burdur Rum ve Ermeni mahallelerinde de çok sayıda insan öldü.
Elektronik gazete “SON 32” de Burdur “İlkadım” da (basılı olarak da dolaşmaktadır) taziye yazımın yayınlanmasından mutlu oldum.
<< KOMSU'DAN BİR TAZİYE >> başlıklı mektubunun-Gazete Haber-Yorum- çeşitli bilgilerle desteklenmiş olarak yayınlanmasını görünce şaşırdım. Ailemiz hakkında bilgimiz yoktu. Yeni bilgiler öğrendik. Ülkeroğlu sülalesi (Anneannemin tarafı, Ailem hakkında) Öğretmen-Yazar Bayram Aygun Psidya Metro itliğinin tarihi Vakayiname notlarından araştırmış.
Bir ay önce Aralık 2022'de çıkan << SPARTA OF PISIDIA Southwest Asia Minor >> kitabımın çıkışı vesilesiyle yayımladı aynı gazetede anneannem Andronikis Ülkeroglou'nun ailesi hakkında bilgiler veriliyordu. Bendeki bilgilere benziyordu.
Ben Isparta (Sparta) Rum torunuyum.2004’te Isparta’dan Yunanistan Kozani Tarım Fuarına davetli gelen ITSO Başkanı Eyüp Avcular ve Vali İsa Parlak misafirimiz olmuşlardı. Alilimle ilgili Isparta Ülkeroğlu Rum sülalesiyle ilgili ilginç bilgileri yazan yazar Bayram Aygun öğretmen bizlerin takdirini toplamıştır.
Çeviride 2/15/2023 tarihli “Son32” Bayram Aygun yayından alıntı yapıyorum. Çevirideki hatalardan dolayı affedin. Hz. Muhammed ve Hz. İsa adına âmin! Allah bir daha böyle acılı günler göstermesin! Stavros P. Kaplanoğlu-Selanikos-Yunanistan-2023 Şubat.”
-Yazar Stavros olarak ben: Cevabi yazı yazdım.-
"Merhaba Bayram Aygün arkadaş, kardeş.
Sparta ve Vourduri (Isparta ve Burdur)Yunanlılarının torunları olarak Selanik'te üzüldük.
Bu sabah Türkiye'nin güneydoğusundaki deprem ve ardından artçı sarsıntılarla olanları görünce çok üzüldüm, bu kadar çok can kaybedildi, sizin için endişelendim, Sparta' daki halkınız ve arkadaşlarınız için, umarım hepiniz iyisinizdir.
Depremin büyüklüğü o kadar büyüktü ve merkez üssünden olan mesafe oldukça uzak olmasına rağmen, hasar verilinceye kadar asla bilemezsiniz. Hepinize iyi olmanızı ve bu zor zamanları aşacak gücü ve cesareti bulmanızı diliyorum.
Stavros P. Kaplanoglou (Arkadaş ve güvenilen erkek (Yiğit) kardeş)" PS
“SON 32” yazısının yazarının yazdığı 1914 depremi ile ilgili tarihi not-araştırma (resimli) yazısı için 2021 yılında yapılmış bir araştırma ve müteakip yayın olup Sparta'da ilk defa sunulmuştur.
(Atina) Attika N/Ionia'da bulunan Sparta Mikras Derneği'nin Doğu dergisi. Ve sonra kitabımızda Pisidialı Sparta ile ilgili ayrı bir bölüme dâhil edildi.
Yazarın atalarımız hakkında söyledikleri kendi araştırmalarından alıntıdır, aile üyelerimiz tarafından ilk kez duyulmaktadır ve bu nedenle kitapta yer almaktadır. Kutlarız!
<< SPARTA OF PISIDIA Southwest Asia Minor >> 2022'de yayınlandı referans yok.
Bayram AYGÜN' ün Yazar’ın "ünlü" lüğüne ilişkin görüşüne gelince, bunu eski yurttaşları Rumlar, Ermeniler ve onların soyundan gelenlere (ilk kez değil) gösterdiği duygu ve sevgiden kaynaklanmakta. Bunun bir Müslim geleneği olduğunu değerlendiriyoruz. Yazar’ın iki halk arasındaki yaratmak istediği (esasında tarihsel var olan) sevgi ve kardeşliği yeniden inşa etme çabası ve sevgisi olmalı.
Bu yayından bir gün önce Türkiye-Suriye'de meydana gelen deprem: iki ülkede 41.200'den fazla kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu, binlerce kayıp, milyonlarca evsiz ve enkaz altında kalan milyonlarca insan ve hesaplanamaz hasarlar kaydedildi.
Allah bir daha böyle acılı günler göstermesin. Stavros P. Kaplanoğlu-Selanikos-Yunanistan-2023 Şubat.
“KOMŞUDAN TAZİYE” adlı bayram Aygun’un yayınlanan yazısından hatırlatıcı Özet:
Merhum işadamı Stavros Kaplanoğlu, Osmanlı Sparta ticaret odası başkanıydı.
Sparta Osmanlı İmparatorluğu'nun Yunan nüfusundan halı ve gül yağı ihracatçısıydı.
Çanakkale savaşları sırasında askerlerin temel ihtiyaçlarını ücretsiz olarak sağlayan oydu.
1906'da şehrin Ulu Camii'nin düz çatıdan kubbeye dönüştürülmesinin finansmanının çoğu, kendisi ve Müslüman bir hanım tarafından karşılandı.1908'de merhum Stavros, Isparta'da kız ve erkek muallim mektebi binasının inşaatını üstlendi. Stavros, vergi kaçırmadan sürekli düzenli vergi ödedi, Osmanlı Hazinesi'nden II. Abdülhamit'ten Şeref Madalyası aldı.
Yıllarca süren her ramazan bayramından önce kırk fakir ailenin çocuklarına giyecek parası ödedi. Kurban Bayramı'nda (Kurban Bayramı, İslam'da kutlanan iki ana bayramdan ikincisi ve en büyüğüdür) yıllarca birçok aile için kurbanları maddi olarak paylaştılar.
1914 Isparta-Burdur depremlerinden sonra, deprem hasarlarının bir kısmının restorasyonu için dönemin valisi Hakkı Behiç Bey'e üç okka gümüş ve iki okka altın bağışladığını söyleyebilirim. Isparta'nın gayrimüslim Dedesi Stavros Kaplanoğlu'nun torunu Isparta sakinlerinden ve Yunanistan'ın en ünlü yazarlarından Stavros Kaplanoğlu, 6 Şubat 2023'te Selanik'ten meydana gelen Malatya depreminden duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
Türkiye'ye, dedemizin doğum yeri olan Isparta'ya taziye mesajı göndermişler. Ayrıca Isparta'dan gelen Rumların tüm torunları ile üzüntü ve geçmiş olsun dilekleriyle Selanik'teki Yunanistan Büyükelçiliği ile temasa geçtiklerini e-post yoluyla bildirmişlerdir.
Yazar Stavros Beis de bana gönderdikleri e-postada 1914 Isparta-Burdur depremi ile ilgili tarihi not-araştırma (resimli) yazısı gönderdi. Önümüzdeki günlerde sizlerle "son32" üzerinden paylaşacağım. Bilgilerinize saygılarımla.