Depren sabahı yani Kuşluk vakti komşu köylerden Sav köylüleri ikindi Müslimlerin İkindi namaz vakti dedikleri zamanda da Kaleönü (Kuleönü) köylüleri kadınlarıyla birlikte gelmişler. Dam toprak evlerin enkazından sağ kalanları kurtardılar… Toprak altından çıkardıkları yaralıların ağızlarına yanlarında getirdikleri deri tulum su torbalarından avuçlarına su döküp yaralıların ağızlarına veriyorlardı…..” Yıl 1917. Isparta Acemlerinden (Ermeni)Osmanlı paşası. Isparta Temel yani Turan Mahallesi Acemlerinden Çallıoğlu Harlabeti sülalesinden bir Osmanlı Acem paşası Paşa babaları Gaziantep’te görevlidir. Beğenmediğiniz Osmanlı idaresi bir yetenekli, araştıran, inceleyen bir paşasını deprem bölgesi olan Gaziantep’ deki sivil yapılaşmayı denetlemekte görevlidir. Gaziantep’ deki sivil ve askeri binaların depreme karşı dayanaklıklarını öğünün fenni şartlarına göre tavsiyelerde bulunmakla görevlidir. Osmanlı idaresi askeri konularda olduğu gibi en önemli hayati önemde olan deprem, heyelan, yangın, su baskınlarıyla ilgili o günün şartlarına göre projeler üretirdi. Kızları: Girit ve Germiye.1917 Mayıs’ında Osmanlı paşası memleketi Isparta’ya izne gelir. Turan mahallesi Şeker sokaktaki baba evinde dinlenmeye çekilir. Kızları’ nın en büyük istekleri Paşa babalarının hatıra (ani) defterlerinde yazdıklarını okumasıdır. Paşa hatıralarını yazarken iki depremden bahsetmişler. Büyük kızı öncelikle Aintab yani Gaziantep 1882’deki depremiyle ilgili Paşa babasının Antep’ deki yaşlılardan edindiği deprem hatıralarını defterden okumasını ister. Küçük kız ise Paşa babasının bizzat kendilerinin yaşadıkları 1914 Isparta depremiyle ilgili neler yazdıklarını merek etmekte. Ispartalı Osmanlı Acem Baba Paşa önce 1822 Gaziantep depremiyle ilgili kısa bir bölüm okur. Paşa babaları Gaziantep’te görevlidir. Defterde yazdıklarını biricik kızlarının isteğine göre okumaya başlar. “Arz-ı dünyanın en ciddi yer oynaması arzın (dünya) üç yerinde olmuştur. Birisi de 1882’de Aintab (Gaziantep) arzın (titremesi-sallanması) ırlanmasıdır. Arzın büyük depremlerinden üçüncüsü 1138’de yine Halep Ayintab (Gaziantep arasında olur. 230 Binden fazla Âdemoğlu telef olur. Halep-Gaziantep-Antakya (Anṭiokia) üçgeninde yaşanırken, kireçlenme (fay) hattında son büyük deprem, 200 yıl önce 1822’de yaşandı. Miladi takvime göre ise 499 de Dülük yani Antep şehri ve buna bağlı Ermeni (Dülük) yerleşim yeri yerle bir olur. Binlerce insan telef olmuş. Evler yıkılmış. Hayvanlar telef olmuş. İnadına yamaç dağlara değil de yine ileride ırlanacak (sallanacak) yerlere evlerini neden yaparlar. Anatolia (Anadolu) insanı inatçıdır” der. Kızlarının üzüldüğünü gören Paşa küçük kızından bir kahve yapmasını söyler. Kahvesini yudumlayan Paşa baba bu defa 1914 Isparta depremiyle ilgili anı defterindeki hatıraları yavaş yavaş okumaya başlar. Paşa defterdeki yazdığı anı’ yı okumak yerine kafasını kaldırır. 1914 Isparta depremini sözlü anlatmaya başlar. Sparta'da meydana gelen büyük arzın ırlamasını (depremi) beraberce yaşadık. Eski insanlarımızın hepsi öldü. Yıkıntı altında insanların ayak seslerini duyuyorduk. Isparta-Burdur Acemler (Ermeni), Rumları Müslümleri (Türkler) hep öldüler. Temel (Turan) (şimdi Şeker sokak.) mahallesinde bulunan İki katlı evimiz yerle bir olmuştu. Oturduğumuz yerden az ileride. Isparta Müslim Dilmenler harımı bitişiği. Giorgos ve annesi ile birlikte zemin ve tavan çöktü. Her sabah evinin damından “gününüz şeref ve sağlıklı olsun” diyen komşumuz papaz Karabet Efendi de öldü. Diğer komşumuz Moravî oğlu urgancı İlyas, fırıncı Nakuleoğlu Koril ağa, her Pazar siz küçük kızlarımı çağırıp iğde, kuru üzüm, leblebi karışımı veren ACEMCE (Ermenice), Rumca ve Müslim (İslami) cenazelerinde ilahiler söyleyen Ana Nikola oğlu Fidan (Fadan) hanım toprak altında kalır. Alt komşumuz yeni Müslim (İslamiyet i seçmiş)) olan Sparta (Isparta) balıkçısı Nislioğlu Yorgi de öldü. Yeni isim isim değiştirmişti. Nislioğlu Yorgi yerine: “Orhamoğlu Mete” adını henüz almıştı. Az ilerde semerci ustası Yorgi oğlu Hırlati yaralı depremden kurtulur. Depremden yaralı, sağ kurtulmuş köpekleri, kedileri toplayıp tedavi etmişti. Hayvanlar yemek bulsun, aç kalmasın diye Rum hayırsever Sakallı Gadina meyhanesinden kemik ve et tortuları toplar kimsesiz hayvanlara yedirirdi. Ben Aydıntab ‘da (Gaziantep’te) görevdeyken evin kapısını çalan Müslim Ummahan nene de toprak altından Hz. Muhammed ve Hz İsa’ya kavuştu. Diğer bir aile dostu Rum yün eğiricisi Yanni kızı Katanti kadın hemen hemen ben yokken kapımızı çalar. “Komşu, sabah şerifleriniz hayırlı olsun” deyip sohbet edermiş. Rahmetli mamam anlatmıştı. O da yok oldu. Hz. İsa’ya kavuştu… Isparta ve Burdur için 1914 zelzelesi (deprem) 4000 ölü ve 7000 yaralı bıraktı. 22-23 Eylül 1914, yeni takvime göre 4 Ekim 1914'te gece yarısından kısa bir süre sonra Vurduri de (Burdur) ile Küçük Asya Sparta (Isparta) arasında merkezlenmiş korkunç, ölümcül bir (deprem) zelzeleydi. Osmanlı’nın Resmi belgelerinde şöyle yazılmıştı: “Isparta-Bourdur (Burdur) bölgemizde ve aynı zamanda tüm Pisidia'yı (Isparta ve bölgesi) vuran deprem, Türkiye Osmanlı askeriyesi sismoloji servisinin resmi raporlarında 1914 Burdur depremi (aynı zamanda Afyon-Bolvadin depremi) olarak geçmektedir. 4 Ekim 1914 gece yarısı 00:07'de oldu. Yüzey dalgası büyüklük ölçeğinde 7.0-7.10 R olduğu, yoğunluk ölçeğinde maksimum yoğunluğundaydı.” Biricik kızlarım Tanrı Allah’a yalvarırım. Hz. Muhammed’e, Hz. İsa’ya sığınırım. Bir daha bu zelzeleler olmasın! Amen! 1917 Paşa Bey.