Başkan Başdeğirmen büyük büyük dedelerinin ve dedesi Veysel Ağa’nın kaldığı yerden memleket hizmetine devam ediyor diye düşünüyorum. Hatırlayabildiğim kadarıyla13 Ekim 2017 idi. Prof. Dr. M. Lütfü Çakmakçı Kültür Merkezi’nde gösterime sunulacak bir program için davet edilmiştim. Şimdiki belediye başkanımız (2021), o zamanın Isparta Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şükrü Başdeğirmen için hazırlan “Isparta ’ ya Adanmış Hayatlar-6” isimli belgesel film sunumuymuş. Süleyman Demirel Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Radyo ve Televizyon Programcılığı bölümünden saygıdeğer Zafer-Nedret Çağlar çifti tarafından hazırlanmış. Onlara emeğinize sağlık demiştim. Başdeğirmen’ le ilgili hazırlanan belgesel mükemmel hazırlanmış.. Saygıdeğer Şükrü Başdeğirmen’in memleket hizmetinde inatçı, yılmaz bir mücadele gücünü tanımış olduk. Aile işlerinden dolayı okullara devam edemeyen Başdeğirmen üniversite dâhil tüm okulları dışardan ve de tam puan alarak bitirmiş. Eğitim Bilimleri kitabında, dilinde böyle bireylere; karizmatik yani etkileyici, çalışmalarıyla yapıcı ve büyüleyici bireyler denir. Büyük büyük dedesinin 1841’lerin Isparta Valisi ve son Yeniçeri Ağası Celalettin Paşa olduğunu zaten biliyorduk. 1844’ler doğru Isparta sancak topraklarının baş belası olan eşkıyalığı sonlandırmış. Baş eşkıyanın ayağını kırmış! Isparta nefes almış, büyük dede namaz dualarının konusu olmuş. Isparta’nın kestane ağaçlarıyla donatılması, kimsesizlere barınma, eğitim, yoksullara at, iş öküzü ve tarımsal malzeme temini, yol üzerlerinde anlamsız ve çarpık binaların temizlenmesi gibi dedesi vali Paşa’nın hizmetlerini Isparta Vilayet sancak defterlerinde boy-boy raporlanmış. SDÜ’ deki Başdeğirmen için hazırlanan programın öncesi kulis sohbetinde saygıdeğer Şükrü Başkan’ ın konuşmasının satır arasında ilginç açıklamalarını dinlemiştim. ”-Isparta Belediye Başkanlık görevi kendisine vatandaşlarımızca verilirse; büyük dedelerinin, amcalarının Gökçay, Kirazlıdere bölgesinde, Sidre ve Öküzbattı ve Andık mesirelik alanlarını ıslah edip halkın kullanımına, eğlence sosyal donatı, alanları stres atma yerleri olarak düzenleyeceğini..” söylemişlerdi dört yıl önce. Dedelerinin yarım kalan hizmetlerini tamamlama isteği olduğunu düşünmüştüm. Yanılmamışım! Dede Veysel Ağa (Veya Deli Veysel) (Başdeğirmen) Dere Sanayi Ağası, Un Ağası olarak Kurtuluş Savaşı’mızın dar günlerinde halkın moralini düzeltici çalışmalarla, cephede savaşan kahramanlarımız için destek yardımları topladıklarını son Mevlevi Dedesi Ali Dede Efendinin (Aksu) hatıralarından öğreniyoruz. Veysel Ağa, namı diyar: Deli Veysel Ağa, Isparta Belediye başkanlığını yürüten Ali Dede Efendi (Aksu) aynı zamanda Isparta Kuvayı Milliye Başkan yardımcısı ve Mevlevi Dedesidir. Veysel Ağa ve Ali Dede Efendi birbirinden hiç ayrılmayan iki memleket ve aziz milletimizin hizmetkârlarıdır. Birlikte disiplinli ve organizeli, halkın güven duydukları bireylerdir. Memleketimizin üzerinde 1920’lerde kara-kara bulutlar dolaşmakta; ülkeniz işgal altındadır. Cephe gerisinde yapılacak işler çoktur. Kahramanlarımızın ihtiyaçları için yardımlara gereksinim vardır. Topyekûn yardımlaşmak gerektiği halde Isparta sancağında bilhassa Gayrımüslim Rum tebaası çok varlıklı oldukları halde kesenin ağzını açmamakta direndikleri görülmüş. Tüm bölgenin gülyağı, zahire, kök boya, afyon sakızı, halı gibi emtialar Rumların elindedirler ve çok varlıklılardır. Ama ellerini taşın altına koymakta çekingen davranmaktalar. Veysel Ağa biraz da Gayrımüslim Ispartalı tüccarlara kaş karartarak yardım etmelerini sağlayabilmiştir. Ispartalı Müslüman çevrelerinden de yine çekingenlikler görülür. Toplum ikiye bölünmüştür. Padişahlığın devamını isteyenler Avşar çiftliğinden Salih Bey’in arkasında toplanmışlar. Hafız İbrahim’in kardeşidir. Hafız İbrahim Demiralay Mustafa Kemal yanlısı olduğu halde kardeşi Salih Bey padişah yanlısıdır. Onun için halk yardım etmede tereddüt ve baskı altındadır. Sidre, Kirazlıdere, Minasım, andık bölgeleri Ispartalılar için çok kutsaldır. 1424’lerde bu bölgede bulunan Ortodoks manastırı çevresinde (Emre veya Sidre Manastırı) toplanan bir grup halk Müslüman olmayı reddetmiyordu. Mevlevi Şeyhi Muharrem Dede bir bölüm halkı bu bölgede ikna edip Müslüman olmalarını sağlamış. Bundan dolayı da Mevlevi Dedesi Muharrem Dede bu bölgeye, suyun yanına gömülmüş. Onun için Isparta Belediye Başkanı Şükrü Başdeğirmen’in dedesi Veysel Ağa Kirazlıdere, Gökçay, Minasım, Sidre bölgesinde bir aş (yemek) vermek ister. Amaç: Ülkemiz 1920’li yıllarda çeşitli devletlerin askerlerince işgale uğramış. Kurtuluş savaşında çarpışan cephedeki kahramanlarımız için gönderilecek yardımları Mevlevi dedesi Ali Dede Efendi (Aksu) ile birlikte temin ettiklerini anlıyoruz. Başkan Şükrü Başdeğirmen’in dedesi Veysel Ağa’nın varlıklı insanlardan ve de varlıklı olup vermek istemeyenlerden örfi (sert) davranarak topladığını yine tutanaklardan okumaktayız. Yardım etmede tereddüt gösteren çekinse Gayrimüslim davetlileri yardım etme yönünde tatlı- sert davranarak ellerini keselerine doğru yönlendirebilmiş, devasa yarımlar kahramanlarımız için toplanabilmiştir. Onun için bu tepeler kutsaldır. İşte Isparta Belediye Başkanı Şükrü Başdeğirmen’in dededen gelen bir çekimle bu bölgenin imar işine girişmiştir. İşin özü bu! Veysel Ağa (Başdeğirmen) yanında Jandarma Kumandanı Mersinli Mehmed Cemal Paşa ve Belediye Başkanı Ali Dede olduğu halde toplanan yardımları bir tutanak altına alıp Ali Dede’ ye, Jandarma Isparta sancağı kumandanlığına teslim ettiğine ilişik çok sayıda tutanak belgeler Kuvayı Milliye defterlerinde mevcut. Tatlı-sert davranan Veysel Ağa’nın bu davranışından dolayı: Cesur ve atılgan anlamına gelen “deki” unvanı eklenmiştir. Veysel Ağa (Başdeğirmen) cephe gerisinde Ali Dede ile birlikte vatanseverlik örneği göstermiştir. Bunun anısına olacak ki büyük büyük dedesi, Isparta Valisi ve son Yeniçeri Ağası Celalettin paşa Sidre, Kirazlıdere, Andık ve Öküzbattı bölgelerini ağaçlandırıp yaz mevsimlerinde Ispartalıların bu güzel, soğuk sulu çeşmeleri bulunan yere gelmelerini sağlamış. Müslümanlığa büyük katkı saplayan Mevlevi Dedesi Muharrem dedenin de mezarı bu bölgede olduğundan torunu Veysel Ağa (Deli Veysel) bu bölgede toplanan halktan ve varlıklı Gayrimüslimlerden Mevlevi dedesi Ali Dede ile birlikte yardım toplamayı başarmış. Torun Belediye Başkanı Şükrü Başdeğirmen de bu tarihi kutsal alanları halkın sosyal donatı alanı haline getirmiştir. Ispartalıların dedesi Muharrem Dede’nin hizmetinden sonra bu bölgede Başdeğirmen’in büyük büyük dedesi Celalettin Paşa’nın ağaçlandırma hizmetini okumaktayız. Başkan Başdeğirmen’in dedesi Veysel Ağa’nın kurtuluş savaşı için gereken yardımları buraya davetli gelen halktan topladığını görüyoruz. Torun Şükrü Başdeğirmen ’de bu bölgenin kutsallığını bilerek, bölgenin mesirelik alan bölgesine dönüştürüyor. “Başkan Başdeğirmen Isparta'ya savaş uçağı getirtti. Ne önemi vardı? Bu neyin nesi?” diyenlere ise cevap şudur. Başkan Başdeğirmen, Kirazlıdere’ de sergilemek için savaş uçağı getirmesinin amacı savaş günlerinde bu bölgede çok hayırlı işler cephede savaşan kahramanlarımız için yemek davetine gelenlerden yardımlar toplanmış. Memleketimizin böyle zor günlerde bir ve beraber olan aziz milletimizin geleneksel yardımseverliğini hatırlatmak için bu tarihi bölge seçilmiştir.