Bayram AYGÜN
Köşe Yazarı
Bayram AYGÜN
 

ISPARTA’MIZDA BAZILARI NE ZAMAN DEĞİŞECEK?

. Ciddi olduğu kadar işini en güzel yapmaya çalışmasıyla bilinir. Kısa zamanda bazı artçı kişilerin dışında, Isparta ve Burdur halkınca sevilir. Bazı insanlar Vali Paşa için: “Arnavut asıllı Osmanlı’nın Isparta Vali Paşa’sı” ya da “Ermeni asıllı Osmanlı’nın Isparta Vali Paşa’sı” derlerdi.  Her işini kendisi yapmaya çalışır. Eşi ve çocukları yün ticareti, yün örgü işlerini yaparak kendi masraflarını sağlarlar.. Eşi, çocukları kendi iş kazançlarıyla vali konağı (Harem) masraflarını çıkarırlar. Devletin konak için ayırdığı miktarı harcamazlar. O ayrılan miktarı Isparta halkı için, gariban insanların acil işleri için harcarlardı.  Ispartalılardan bazı artçı insanlar ki, sayıları az da olsa: “Yeni Mutasarrıf Vali, Rum veya Ermeni kökenliymiş”. Ya da “Arnavut asıllıymış” gibilerden insanların soy kütüklerinin dedikoduları vali beyin kulağına kadar gelir. Vali Bey bu duyduklarını değer vermez, işine bakardı. Bu söylemlere aldırış etmeyen Vali Mehmet Ali Paşa Isparta sancağında (Ki Burdur da buraya bağlı idi)14 aylık valiliği sırasında beş, on yılda ancak yapılacak hizmetleri Ispartalılara kazandırmış olmasına rağmen yine bazı artçı insanları iftiraları eksik olmaz!                                                                    ***   Mutasarrıf paşa-vali Isparta ve Burdur’da ilk defa Belediye, Milli Eğitim, (Maarif) ve Vakıf işlerinde arşiv-tapu kayıt kuralını getirerek devletin taşınmaz- taşınır mallarını kayıt altına aldırtır. Bazı halkın mallarının üzerini çöken çakalların elinden alır. Ait olduğu yere; halkın eşit kullanımı için devlete iade ettirir.  İnancın arkasına sığınıp çağdaş dünyaya ülkemizin, Isparta’ mızın, Burdur’umuzun kapılarını açacak yeni anlamda İlkokul açtırır, binalarını yaptırır. Isparta da üç Burdur da iki ilkokul açar.  Bu defa parçalı dedikodu ve iftiralar Burdur ve Isparta medreselerin bazılarından gelir.  Özellikle bazı kişilerin yeniliklere karşı çıkmaları vali beyi durduramaz.1Dinibütün olmayan mutasarrıf Vali” diye dedikodu yayarlar. Ama Paşa Vali memleket hizmetine devam eder.                                                                          ***  Isparta ve Burdur’un kalkınması yolunun eğitilmiş, sorgulayan, inatla işini sürdürebilen insanlardan geçtiğini Isparta Ahi Kasap Mevlevihane’ sindeki gece sohbetlerinde hep dile getirirdi. Bu konuda Ispartalı Şafakoğulları sülalesinden konuşma gücü sağlam olan Isparta valilik kâtibi Ebubekir Hilmi (Şafak oteli ve kahvesi olan sülaleden) ve Ispartalı Midillioğulları sülalesinden Ceza Reisi Sadettin Bey’i görevlendirir. Aynı kişilerin ortak el yazma eserleri çoğaltılıp okuma –yazma bilenlere dağıtılır, onlara kitaptakileri halka anlatmaları söylenir.  (Isparta tarihçisi Böcüzade Süleyman Sami eserinin bir yerinde: ”Bu kitaptaki yazılanlardan Isparta ve Burdur’ lu bu eser den çok şeyler öğrendi. Böylece Medreselerden yobazlığı kaldırmayı başardılar. Bu sayede ilkokullar için de bir hayli Bağış toplandı. Bunlarla yeni okullar açıldı” diye tarih kitabına kalıcı yazabilmiştir.                                                            ***  Mutasarrıf Paşa Vali Mehmet Ali’nin bu kadar cansiperane çalışmasına karşılık Paşa aleyhinde Vilâyete yapılan şikâyetlerin çoğu sabit görülmemiş. Mutasarrıf Paşa, kendi çocukları ve memurlardan isteyenlere ve Rüştiye öğrencilerine Fransızca öğretmek üzere, kendi kesesinden maaş vererek bir Fransızca öğretmeni getirtmiş  Paşa Vali garibanlarında ilaç alabilmeleri için bir belediye eczanesi açılmasına karar verir. ( Bu notları şahsıma gönderme inceliği taşıyan, gönderen Ispartalı tarihçi Rum torun Stavros P. Kaplanoğlu. Şimdi yazar. Ispartalı Ülkeroğlu ailesinden annesinin amcası Eczacı Yerasimos ’tu. Ve İlk belediye eczanesini de onlar açar.  Hele hele gariban halka yararı dokunacak eczanenin parasız ilaç dağıtımına bile karşı çıkanlar olmuş. Her yeniliğe karşı çıkarlar. O yıllardan bu yıllara doğru hiçbir değişiklik ne yazık ki yok!                                                             ***  Aynı dedikoduları, delilsiz iftiraları bugünlerde de duyuyoruz. Belediye Başkanı için görüş belirtmiştim. Isparta’mızın, hatta çevresindeki, uzaktaki köylere kadar, Isparta halkı adına Isparta Belediyesi olarak ”bir oya gibi işleyen” Başkan Başdeğirmen’ in hizmetleri için de haksız söylemler diz boyu.                                                                         Gözler görmüyor mu ki; her bir mahalle de gençlere, her yaştan insanımıza, kadınımıza, kızımıza yönelik hizmetler bir biri üstüne katlanmakta olan hizmetleri görmemezlikten gelmekteler.  Belediye bütçesini dokunmadan tamamen Ankara ve Avrupa fonlarından karşılıksız Başkan Başdeğirmen’ in gayretleriyle elde edilen desteklerle Isparta’mıza kalıcı, dev hizmetler bir biri arkasına gelmekte. Bu durumu görmemekte gözlerini kapatmış sayısı az da olsa dedikoducular o zaman da bugün de var!                                                             ***  1894’lerin Isparta-Burdur mutasarrıf valisi Arnavut Mehmet Ali Paşa bugün Yunanistan’ da yaşayan tanışık olduğum Osmanlı Isparta’sından torun Yazar Stavros P. Kaplanoğlu’ nun akrabası Eczacı Yerasimos efendinin Isparta Belediyesi eczanesinde yıllarca insanımızın dertlerine çare olmuştur. (Osmanlı da Eczacı aynı zamanda doktordu.) İlk defa Isparta ve Burdur’da insanımızın sağlığına karşı musallat olan Çiçek aşısı (eczanede el yapımı) üretilip yüzlerce Isparta ve Burdur’ lu çocuğun Çiçek belasından korumuştur.         
Ekleme Tarihi: 17 Kasım 2023 - Cuma

ISPARTA’MIZDA BAZILARI NE ZAMAN DEĞİŞECEK?

. Ciddi olduğu kadar işini en güzel yapmaya çalışmasıyla bilinir. Kısa zamanda bazı artçı kişilerin dışında, Isparta ve Burdur halkınca sevilir. Bazı insanlar Vali Paşa için: “Arnavut asıllı Osmanlı’nın Isparta Vali Paşa’sı” ya da “Ermeni asıllı Osmanlı’nın Isparta Vali Paşa’sı” derlerdi. 

Her işini kendisi yapmaya çalışır. Eşi ve çocukları yün ticareti, yün örgü işlerini yaparak kendi masraflarını sağlarlar.. Eşi, çocukları kendi iş kazançlarıyla vali konağı (Harem) masraflarını çıkarırlar. Devletin konak için ayırdığı miktarı harcamazlar. O ayrılan miktarı Isparta halkı için, gariban insanların acil işleri için harcarlardı. 

Ispartalılardan bazı artçı insanlar ki, sayıları az da olsa: “Yeni Mutasarrıf Vali, Rum veya Ermeni kökenliymiş”. Ya da “Arnavut asıllıymış” gibilerden insanların soy kütüklerinin dedikoduları vali beyin kulağına kadar gelir. Vali Bey bu duyduklarını değer vermez, işine bakardı. Bu söylemlere aldırış etmeyen Vali Mehmet Ali Paşa Isparta sancağında (Ki Burdur da buraya bağlı idi)14 aylık valiliği sırasında beş, on yılda ancak yapılacak hizmetleri Ispartalılara kazandırmış olmasına rağmen yine bazı artçı insanları iftiraları eksik olmaz! 

                                                                  *** 

 Mutasarrıf paşa-vali Isparta ve Burdur’da ilk defa Belediye, Milli Eğitim, (Maarif) ve Vakıf işlerinde arşiv-tapu kayıt kuralını getirerek devletin taşınmaz- taşınır mallarını kayıt altına aldırtır. Bazı halkın mallarının üzerini çöken çakalların elinden alır. Ait olduğu yere; halkın eşit kullanımı için devlete iade ettirir. 

İnancın arkasına sığınıp çağdaş dünyaya ülkemizin, Isparta’ mızın, Burdur’umuzun kapılarını açacak yeni anlamda İlkokul açtırır, binalarını yaptırır. Isparta da üç Burdur da iki ilkokul açar. 

Bu defa parçalı dedikodu ve iftiralar Burdur ve Isparta medreselerin bazılarından gelir. 

Özellikle bazı kişilerin yeniliklere karşı çıkmaları vali beyi durduramaz.1Dinibütün olmayan mutasarrıf Vali” diye dedikodu yayarlar. Ama Paşa Vali memleket hizmetine devam eder. 

                                                                        *** 

Isparta ve Burdur’un kalkınması yolunun eğitilmiş, sorgulayan, inatla işini sürdürebilen insanlardan geçtiğini Isparta Ahi Kasap Mevlevihane’ sindeki gece sohbetlerinde hep dile getirirdi. Bu konuda Ispartalı Şafakoğulları sülalesinden konuşma gücü sağlam olan Isparta valilik kâtibi Ebubekir Hilmi (Şafak oteli ve kahvesi olan sülaleden) ve Ispartalı Midillioğulları sülalesinden Ceza Reisi Sadettin Bey’i görevlendirir. Aynı kişilerin ortak el yazma eserleri çoğaltılıp okuma –yazma bilenlere dağıtılır, onlara kitaptakileri halka anlatmaları söylenir. 

(Isparta tarihçisi Böcüzade Süleyman Sami eserinin bir yerinde: ”Bu kitaptaki yazılanlardan Isparta ve Burdur’ lu bu eser den çok şeyler öğrendi. Böylece Medreselerden yobazlığı kaldırmayı başardılar. Bu sayede ilkokullar için de bir hayli Bağış toplandı. Bunlarla yeni okullar açıldı” diye tarih kitabına kalıcı yazabilmiştir.  

                                                         *** 

Mutasarrıf Paşa Vali Mehmet Ali’nin bu kadar cansiperane çalışmasına karşılık Paşa aleyhinde Vilâyete yapılan şikâyetlerin çoğu sabit görülmemiş. Mutasarrıf Paşa, kendi çocukları ve memurlardan isteyenlere ve Rüştiye öğrencilerine Fransızca öğretmek üzere, kendi kesesinden maaş vererek bir Fransızca öğretmeni getirtmiş 

Paşa Vali garibanlarında ilaç alabilmeleri için bir belediye eczanesi açılmasına karar verir. ( Bu notları şahsıma gönderme inceliği taşıyan, gönderen Ispartalı tarihçi Rum torun Stavros P. Kaplanoğlu. Şimdi yazar. Ispartalı Ülkeroğlu ailesinden annesinin amcası Eczacı Yerasimos ’tu. Ve İlk belediye eczanesini de onlar açar. 

Hele hele gariban halka yararı dokunacak eczanenin parasız ilaç dağıtımına bile karşı çıkanlar olmuş. Her yeniliğe karşı çıkarlar. O yıllardan bu yıllara doğru hiçbir değişiklik ne yazık ki yok!  

                                                          *** 

Aynı dedikoduları, delilsiz iftiraları bugünlerde de duyuyoruz. Belediye Başkanı için görüş belirtmiştim. Isparta’mızın, hatta çevresindeki, uzaktaki köylere kadar, Isparta halkı adına Isparta Belediyesi olarak ”bir oya gibi işleyen” Başkan Başdeğirmen’ in hizmetleri için de haksız söylemler diz boyu.                                                                        

Gözler görmüyor mu ki; her bir mahalle de gençlere, her yaştan insanımıza, kadınımıza, kızımıza yönelik hizmetler bir biri üstüne katlanmakta olan hizmetleri görmemezlikten gelmekteler. 

Belediye bütçesini dokunmadan tamamen Ankara ve Avrupa fonlarından karşılıksız Başkan Başdeğirmen’ in gayretleriyle elde edilen desteklerle Isparta’mıza kalıcı, dev hizmetler bir biri arkasına gelmekte. Bu durumu görmemekte gözlerini kapatmış sayısı az da olsa dedikoducular o zaman da bugün de var!  

                                                          *** 

1894’lerin Isparta-Burdur mutasarrıf valisi Arnavut Mehmet Ali Paşa bugün Yunanistan’ da yaşayan tanışık olduğum Osmanlı Isparta’sından torun Yazar Stavros P. Kaplanoğlu’ nun akrabası Eczacı Yerasimos efendinin Isparta Belediyesi eczanesinde yıllarca insanımızın dertlerine çare olmuştur. (Osmanlı da Eczacı aynı zamanda doktordu.) İlk defa Isparta ve Burdur’da insanımızın sağlığına karşı musallat olan Çiçek aşısı (eczanede el yapımı) üretilip yüzlerce Isparta ve Burdur’ lu çocuğun Çiçek belasından korumuştur. 

 

 

 

 

Yazıya ifade bırak !
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.