Sözlükteki törenin tanımı şöyledir: Bir toplulukta kabul gören görenekler,gelenekler adetler… Neler söylüyor gelenekler,görenekler,adetler? kadın, yalnız ailenin değil ağalığın olduğu yerlerde aşiretin, kentlerde mahallenin, evlenince de kocanın namusudur… Namusun anlamı: saygı,şereftir. Namusda bir cinsiyet tanımlaması yoktur. Namusun cinsiyetle ilişkilendirilmesi: anaerkil dönemde yani sınıflı toplumlara geçilmesi sırasında idi. Ataerkil dönemi ile kadın ikincil duruma düşürüldü. Ezen temeline dayalı bu egemen anlayış; bu anlayışın devamını sağlamak için örf,adet sosyal kültürle de yetinmeyerek namus koruyuculuğunu da erkeklere verdi. Bu anlayışta kadın: “saçı uzun aklı kısa”, “eksik etektir”. Elinin hamuruyla erkeğin işine karışmayandır. “Karnından sıpa sırtından sopa eksik edilmeyendir“. “Dişi köpek kuyruk sallamazsa, erkek köpek ardından gitmez” denilmektedir. Bu da kadına yöneltilen suçlamayı getirmektedir. Kadınla erkeğin yaşadığı aşkın adı “erkeğin elinin kiri, kadının yüz karasıdır“. Bu da kadının namusunun korunması adına erkeğe haklar tanımaktadır. “İzinsiz sokağa çıkma.” Bir daha dışarı çıktığını görürsem, “bacaklarını kırarım,gülme“. “Çarşıdan gelirken sağa sola bakma“. Okula gidip de ne yapacaksın? kız kısmı okumaz vb. Bu anlayış, kız ve erkek çocukların yetiştirilmesinde ve toplumsal yaşamda da kendini gösterir. Gelenek,görenek adı altında yapılan öldürme eylemi “namusu temizleme” olarak karşımıza çıkar. Öldürme eylemini yapanlar:Babalar, erkek kardeşler, kocalar, amcalar, dayılar, oğullar. Karar nasıl alınmakta? Kadının öldürülmesine ailenin üyeleri karar veriyor. Aile toplanıp konuşuyor, tartışıyor ölümüne karar verdikten sonra öldürülüş şeklini de adım adım planlamaktadır. Namus kurbanları: Anneler ,eşler, kız kardeşler, kız yeğenler. Nasıl öldürülüyorlar? kurban boğularak nehre atılır, traktörle ezilir,cadde ortasında döve döve linç edilir, bıçaklama,kurşunlama,intihar süsü verilerek ilaçla öldürme. Töre ve namus adı altındaki cinayetlerin sebepleri: Ataerkil toplumsal anlayış, sosyal koşulların ve geri kalmışlığın yol açtığı olumsuzluklarla beraber kızın ailesinin isteği dışındaki birisiyle duygusal ilişki yaşaması, evlenmeden hamile kalması, gayri meşru çocuk doğurması, kadının kocasını terk edip başka biriyle kaçması,kızın istemediği kişiyle evlenmeye karşı çıkması kadına tecavüzde suçlunun kadın olması. Erkeklerin üzerindeki toplumsal baskı. Töre ve namus cinayetleri bir insanlık sorunudur. Bu cinayetlere karşı yapılması gerekenler ise: Dünya insanı olma olgusunu yerleştirerek; Milli eğitim sistemini toplumsal cinsiyet eşitliğine daha duyarlı bir şekilde yeniden yapılandırmak. Kadınların tahsil seviyesini yükselterek; çalışma oranını yükseltmek. Kan kavramı adı altında kabul gören intikam,hürmet, anlayışını da terketmek. Bu toprakların mayasında olan hoşgörü anlayışını da yaşama geçirmek.
Anasayfa
Yazarlar
Özgür KARAKAYA
Yazı Detayı
Bu yazı 800+ kez okundu.
TÖRE'NİN KISKACI
Sözlükteki törenin tanımı şöyledir: Bir toplulukta kabul gören görenekler,gelenekler adetler… Neler söylüyor gelenekler,görenekler,adetler? kadın, yalnız ailenin değil ağalığın olduğu yerlerde aşiretin, kentlerde mahallenin, evlenince de kocanın namusudur… Namusun anlamı: saygı,şereftir. Namusda bir cinsiyet tanımlaması yoktur. Namusun cinsiyetle ilişkilendirilmesi: anaerkil dönemde yani sınıflı toplumlara geçilmesi sırasında idi. Ataerkil dönemi ile kadın ikincil duruma düşürüldü. Ezen temeline dayalı bu egemen anlayış; bu anlayışın devamını sağlamak için örf,adet sosyal kültürle de yetinmeyerek namus koruyuculuğunu da erkeklere verdi. Bu anlayışta kadın: “saçı uzun aklı kısa”, “eksik etektir”. Elinin hamuruyla erkeğin işine karışmayandır. “Karnından sıpa sırtından sopa eksik edilmeyendir“. “Dişi köpek kuyruk sallamazsa, erkek köpek ardından gitmez” denilmektedir. Bu da kadına yöneltilen suçlamayı getirmektedir. Kadınla erkeğin yaşadığı aşkın adı “erkeğin elinin kiri, kadının yüz karasıdır“. Bu da kadının namusunun korunması adına erkeğe haklar tanımaktadır. “İzinsiz sokağa çıkma.” Bir daha dışarı çıktığını görürsem, “bacaklarını kırarım,gülme“. “Çarşıdan gelirken sağa sola bakma“. Okula gidip de ne yapacaksın? kız kısmı okumaz vb. Bu anlayış, kız ve erkek çocukların yetiştirilmesinde ve toplumsal yaşamda da kendini gösterir. Gelenek,görenek adı altında yapılan öldürme eylemi “namusu temizleme” olarak karşımıza çıkar. Öldürme eylemini yapanlar:Babalar, erkek kardeşler, kocalar, amcalar, dayılar, oğullar. Karar nasıl alınmakta? Kadının öldürülmesine ailenin üyeleri karar veriyor. Aile toplanıp konuşuyor, tartışıyor ölümüne karar verdikten sonra öldürülüş şeklini de adım adım planlamaktadır. Namus kurbanları: Anneler ,eşler, kız kardeşler, kız yeğenler. Nasıl öldürülüyorlar? kurban boğularak nehre atılır, traktörle ezilir,cadde ortasında döve döve linç edilir, bıçaklama,kurşunlama,intihar süsü verilerek ilaçla öldürme. Töre ve namus adı altındaki cinayetlerin sebepleri: Ataerkil toplumsal anlayış, sosyal koşulların ve geri kalmışlığın yol açtığı olumsuzluklarla beraber kızın ailesinin isteği dışındaki birisiyle duygusal ilişki yaşaması, evlenmeden hamile kalması, gayri meşru çocuk doğurması, kadının kocasını terk edip başka biriyle kaçması,kızın istemediği kişiyle evlenmeye karşı çıkması kadına tecavüzde suçlunun kadın olması. Erkeklerin üzerindeki toplumsal baskı. Töre ve namus cinayetleri bir insanlık sorunudur. Bu cinayetlere karşı yapılması gerekenler ise: Dünya insanı olma olgusunu yerleştirerek; Milli eğitim sistemini toplumsal cinsiyet eşitliğine daha duyarlı bir şekilde yeniden yapılandırmak. Kadınların tahsil seviyesini yükselterek; çalışma oranını yükseltmek. Kan kavramı adı altında kabul gören intikam,hürmet, anlayışını da terketmek. Bu toprakların mayasında olan hoşgörü anlayışını da yaşama geçirmek.
Ekleme
Tarihi: 05 Şubat 2021 - Cuma
TÖRE'NİN KISKACI
Yazıya ifade bırak !
Bu yazıya hiç ifade kullanılmamış ilk ifadeyi siz kullanın.
Okuyucu Yorumları
(0)
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.