ÖZET OLARAK: Isparta Belediye Başkanı Başdeğirmen’ lerin büyük büyük dedeleri Isparta Valisi Celalettin Paşa bir ilki parmağını basar. Siyonist propagandası yaptıkları, İslam dinini kötüleyen Yahudi bezirgânları (Tacir-Tüccar) Isparta merkezine girmelerini yasaklar.
Satılık toptan mallarını yerli Müslim ve Gayrımüslim tüccarlara teslim etmelerini ister. Bunun için Andık Deresi Zambaklı (bugün mesire parkı haline getirilmiş) gösterilir. Yahudi tacir-tüccarlarının ismi Bezirgân’ dır. Onun için bu alanın adı buradan gelir. Andık Dersi Bezirgân mesire alanı adını alır, o gündür bugündür.
Siyonist tüccar bezirgânlar Ispartalılardan kinlerini çıkartmak için Müslüman olup Mevlevi Cemaatine giren Isparta (Acemi) Ermeni’ si (Marazoğlan) Avakim Mehmed’ i kışkırtırlar. Marazoğlan’ ı yeni dini olan İslamiyet’ten soğuturlar. Çıkışını sağlarlar. Sonra Siyonist tüccar ajanlar askeri bilgileri almak için Marazoğlan Avakim’ i görevlendirirler. Durumdan Osmanlı yöneticileri haberdardır. Suçlu olan Avakim Osmanlı mahkemesinde idama çarptırılır.
İstanbul’da gömüleli bir gün olmuştur. Marazoğlan Avakim’ in ölüsü üzerinde Siyonistlerin oyunları devam eder. Kiralık kişiler mezarlıktaki kabrinde Avakim ‘in kafasını bedeninden ayırırlar. Osmanlı giysili kiralık Ermeni gençleri kesik başı mezardan çıkarırlar. Gövdesi orada kalır. Siyonist ajanlar Marazoğlan’ ın kesik başını mahalle mahalle dolaştırırlar.
Siyonistlerce kiralanmış gençler sokakları dolaşırken seslerini yükseltirler. “Sadrazam Mustafa Paşa' nın hazırladığı Islahat Fermanı'nın (Yenileşme ve reform) bildirisinin mahsulü bu günahsız İsa Kulu (Hz. İsa) Gayrımüslim’ in ölümüne yol açtılar” diye bağırırlar. Bunun bir Siyonist olduğunu hemen anlayan İstanbul emniyeti görevlileri baş kesenleri bağıranları tutuklarlar.
OLAYIN ASLI ŞÖYLE GELİŞİR
Ispartalılar kendisine “Marazoğlan” adını takmışlardı. Esas adı; Avakim, Müslüman olduktan sonra Mehmed adını alır. Bugünkü Turan Mahallesi Şeker sokakta, (Turan Mahallesi muhtarlığına yakın) diğer Acem ailelerle oturan Isparta Acemlerinden Artin Arakil oğlu Avakim Kirkor ailesi üyelerinden.
Sık sık Bezirgân (Yahudi) –tacir- tüccarlarıyla birlikte, onlara yardımcı olmak için İstanbul’ a gider-gelir. Marazoğlan’ a ”İstanbullu Avakim” diyenlerde olur.
1831 Tarihinde Isparta' da Nizamı Cedit Alayı kurulur. Ordunun ve halkın birlikte çağa uygun yenileştirilmesi anlamındadır. Söz konusu ordumuz Isparta’ mızda büyük işler başarır. Batıl anlayışlara karşı halkımızı eğitir. İlk geldiği günlerde hanlara yerleşen yeni ordu kaçak Hanlara sızıp Siyonist propaganda yapmak isteyen Yahudi tüccar görünümlü insanları tespit edip cezalandırır.
Yeni ordunun Isparta alayının kurulması Tanzimat Fermanı, Türk tarihinde batılılaşmanın yani yenileşmenin ilk somut adımıdır. 1839' da Sultan Abdülmecid döneminde Hariciye Nazırı Koca Mustafa Reşid Paşa tarafından okunmuştu. Sonra da yenileşme yasaları çıkarılmıştı. Gülhane Hatt-ı Şerifi' nin yeni bir hürriyetin, serbestliğin, Gayrimüslimlerin daha serbest olacakları bir dönemdir.
Osmanlı ticaretini ellerinde bulunduran Siyonist Yahudi tüccarları böyle bir yeniliğin gelmesini istemezler. Hatta bazı Müslüman cemaat ve tarikatların içine sızarlar, arkasında yer alırlar. Osmanlı’yı yıkıma götürenlerin başında Siyonist Yahudilerin olduğunu açıklıkla söyleyebiliriz.
Avakim Zaman zaman Isparta’daki akrabalarının yanında bulunur.
Şimdiki Sayın Isparta Belediye Başkan’ mızın ataları bildiğimiz son Yeniçeri Ağası Celalettin Paşa 1841’de Isparta’ya vali olarak atanır. Bugünkü 2023 Isparta Belediye Başkanı Sayın Şükrü Başdeğirmen’ lerin büyük büyük dedeleri olduğunu önceki yazılarımda yazmıştım.
Valiliği sırasında Isparta’mızda işlerin daha iyi çözülmesi için halkımızın içinden, Müslüman, Rum, Acem cemaatlerden olmak üzere bir (Ahali) HALK MECLİS kurmuştu. Yahudi tüccarları mallarını Isparta hanlarında satışa sunuyorlardı. Birkaç hafta Isparta da kalan Yahudi Bezirgân tüccarları mal sattıkları kadar Isparta halkına Yahudiliği, Siyonist propagandasını yapıyorlardı. Celalettin Vali Paşa Bezirgân Yahudi tüccarların yıl boyunca, bundan böyle Isparta şehir içinde girmelerini yasaklar. Isparta Halk Meclisi’nin de isteğidir.
Başkan Başdeğirmen’ in Isparta Belediyesi olarak yeniden yaşam merkezi haline getirdiği Bezirgân pınarı (Dere Mah.) Zambaklı, Andık Deresi bölgesine kadar Burdur Ağlasın yolundan gelen tüccarlar Isparta içine giremeyecekler. Mallarını Bezirgân, Andık Deresi bölgesinde başka Ispartalı tüccarlara teslim etmeleri kararlaştırılır ve uygulanır..
Oradan Müslüman, Gayrımüslim Ispartalı ara tüccarları malları satış yapmak üzere Isparta içine sokmaya başlarlar. İşte Acem (Ermeni) Marazoğlan veya Mehmed ya da Avakim bir süre Bezirgân parkındaki tüccarlarla dost olur, onlara yardımcı olur. İşte söz konusu Yahudi tüccarları Marazoğlan’ ı (Mehmed-Avakim) sık sık İstanbul’a götürürlerdi.
Acem Ermeni’si Avakim’ in Isparta ‘daki Halleri
Isparta Temel (Şimdiki Turan) Mahallesi sakinlerinden Ermeniyan (Acem) Artin Arakil oğlu Avakim Kirkor isimli amcasıyla birlikte Isparta Ahi Kasab Mevlevi ocağına gider. Isparta Rumlarından yaşdaşı Isparta Rumlarından Aslanballıoğlu Filyos, Timitrioğlu Yorgi ile birlikte Müslümanlığı seçer. Güzel İslamiyet’ le tanışır.1843.
Avakim yani yeni ismiyle Mehmed Müslüman olduğundan dolayı Isparta da konuşlu Nizami Cedid alayında askere alınır. Müslüman Ispartalı asker arkadaşları ile tamamen İslamiyet’e karşı ısınır, İslamiyet’i sever: Ta ki Yahudi Siyonist ajanlar peşine yeniden takılıncaya kadar.
Yeni Dininden ve Osmanlı Askeri Olmaktan Bir Süre Mutlu Olur.
Halk Meclisi üyelerinden bazıları: Mevlevi dedesi Isparta Mevlevihane dedesi Mehmed Dede Efendi, Boşgelmez oğlu uzun Hüseyin, Bilaloğlu Çalışkan İbrahim (Keçeci Mahallesinden), Uyumaz Küpçüoğlu Süleyman (Doğancı Mahallesinden) Benlioğlu Hacı Mestan (Yenice Mahallesinden) ve Fişenkçioğlu Ömer ile birlikte askeri ocakta zaman elverdiği fırsatları değerlendirir. Ispartalı Müslüman asker arkadaşları namaz kılmayı, namaz duaları ile birlikte İslam ahlakını öğretirler.
Konya ovasına kadar gelen (1833) Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa’ nın Osmanlı ile savaşa tutuşur. Isparta da konuşlu Nizami Cedid birlikleri oraya kaydırılır. Avakim yani Mehmed veya Marazoğlan Konya’ya savaşmayı reddeder. Isparta’yı gelip giden Yahudi tüccar bezirgânları her ne kadar Isparta içine giremeseler de Marazoğlan’ ın onları Bezirgân deresinde bulabildiğidir.
Askerliği sırasında da bazı askeri bilgileri Marazoğlan’ dan isteyen Yahudi Siyonist tüccar ajanlar sadece Isparta da değil yeni askeri birlikler Anadolu’nun neresinde kuruluyor olsa; o konuda bilgi topladıklarıdır. Marazoğlan’ ın askerlik yaptığı Isparta da askeri sırları Andık Deresi Bezirgân park alanına gelen Yahudi tüccarlarına verir.
Bir süre sonra Yahudi Bezirgân tacirlerin teşvikiyle Avakim (Marazoğlan) Asker kaçağı olur. Tacirlerce İstanbul’a kaçırılır. Müslümanlıktan yine Yahudi ajanları vazgeçirtirler. Askeri sırları verdiği için yakalandığı İstanbul da mahkeme önüne çıkarılır.
Ordunun sırlarını açıktan yabancılara verdiğinden idam cezasına çarptırılır. 23 Ağustos 1843'te Avakim ya da öteki adıyla Mehmet, halk önünde kafası kesilerek idam edilir. (Mevlevi son dedesi Ali Dede’nin Kiler Hatıra Defteri’ni şahsıma veren torunlarına, Yunanlı tarihçi Osmanlı ‘nın Ispartalı Rum torunu Stavros P. Kaplanoğlu’na, Isparta 1934 Ün Dergisi Yazarı Naci Kum’ un torunlarına çok teşekkür ederim.) Araştırma Bayram AYGÜN-2023