Türkiye de ve Dünya da 2019 yılı Aralık ayı itibarı ile ortaya çıkan “Pandemi” nedeniyle gerek Anadolu da gerekse büyük kentlerdeki gazetelerin yayın geleneğini zora soktu. Birçok sektör de ortaya çıkan sorunların yanı sıra gazeteler de bir yandan günlük yayınlarını çıkarmak ve bu konuda çalışmalarını sürdürme savaşı verdi. Ancak oraya çıkan ve dünya’nın birçok ülkesine büyük bedeller ödetirken ülkemiz basın sektörü de bundan nasibini aldı.
Gazetelerin dışarıdan gelen kağıt, mürekkep ve diğer girdileri de dünya piyasalarından ve bu ekonomik koşullarda döviz girdileri ile sağlanan materyallerin fiyatlarının hızla artmasına ve günlük gazeteler ve basın sektörünün ürettiği dergilerin yayınlanması aşamasındaki sektöre önemli sayılacak nitelikte maliyetler getirdi. Öte yandan basın tarihinde ilk kez resmi ilanları takip ve tasnif eden yayınlanması aşamasında 15’lik kendisine pay verilmesi uygulamasını başlattı. Günlük gazeteler ilan kazancının 15’lik bölümünü Basın İlan Kurumu’na verilmesi ihdas edilen bir kanunla sağlandı. Bürokrasi de kağıt masraflarını azaltacağız derken basının kırtasiye ve kağıt masrafları artırıldı. Gazetelerin günlük çalışmalarına yük getirildi.
Gazetelerin kendi çabalarıyla maliyetine çözüm bulmak için başta yerel yönetimler ve yerel yönetimlerin aldıkları reklam bedelleri karşılığındaki ücretleri de “ Zorunlu Tassaruf genelgesi “ ile adeta yok edilerek ortadan kaldırıldı. Ama yerel yönetimler kültürel anlamdaki etkinlikler son sürat devam ettirmekte ve gelir amaçlı gazetelerin ve gazetecilerin reklam taleplerini ise “ Tasarruf Genelgesini” referans olarak göstermektedirler. Öte yandan çalışmalarını kültürel etkinliklerini gazetelere yayınlanmak üzere gönderdikleri bilinmektedir. Peki resmi alanlardan yeterli gelir sağlayamayan gazeteler özel sektöre yönelseler bile reklam bütçesi olmayan özel sektör kuruluşlarından reklam almaları da tabiri caiz ise deveyi hendekten atlatmaktan uzak bir ihtimal olarak karşılarına çıkmaktadır.
Siyaset cephesine bakıldığında burada da durum farklı değil, seçmenlerine ulaşmak için çaba gösteren milletvekilleri devletin verdiği imkanların yanı sıra Anadolu da yayın yapan gazeteler ve teknolojinin günümüze kazandırdığı internet gazetelerine haber ve özel günler için oluşan tebrik ve kutlamalarını göndermekte danışmanları vasıtası ile yayınlanmasını sağlamaktadır. Bunun yanı sıra siyasi partiler gönderdikleri materyalleri yayınlamayan gazetelere karşı tavır almakta önemli basın açıklamalarında akredite vermektedirler. Kamu da haberler ise valilik ve görevlendirdiği kişiler tarafından kaleme alarak düzenlenmektedir.
Son günlerde erken veya geç seçimin sinyalleri gelmektedir. Ancak yapılacak seçimlerde bu gibi kamuoyu bilgilendirmelerini yerine getirecek her türlü basın matbuat hizmetlerinin ise gazetelerin kısıtlı bütçe olanakları ile nasıl sağlayacağı gazete sahipleri başta olmak üzere derin düşüncelere sevk etmektedir. Diyelim ki seçimler zamanında yapıldı. Yine aynı şekilde sorun ile karşı karşıya kalınacaktır. Tasarruf genelgesi kamusal bir tedbirdir ama bunun yerel yönetimler ve iştiraklerine kadar indirilmesi bindiği dalı kesmek değil de nedir.